Jak powstaje nawierzchnia asfaltowa?

Nawierzchnie asfaltowe są bardzo powszechne – stanowią dziś około 90% wszystkich europejskich dróg. Ich popularność nie powinna nikogo dziwić, ponieważ posiadają wiele zalet, a dzięki nowatorskim rozwiązaniom tylko polepszają swoje właściwości oraz trwałość. Jak jednak wygląda proces powstawania nawierzchni asfaltowych? Postanowiliśmy się temu przyjrzeć i wytłumaczyć krok po kroku tworzenie podobnych inwestycji.

Jak powstaje asfalt do budowy dróg?

W wyniku  wielostopniowej destylacji ropy naftowej powstaje wiele półproduktów, m.in. paliwa motorowe, czyli benzyna i olej napędowy, paliwa lotnicze czy też gaz LPG. Obok wspomnianych wytworów, zaliczanych do tzw. frakcji średnich i lekkich, otrzymuje się też frakcje ciężkie – jedną z nich jest pozostałość próżniowa, czyli coś, co jest właściwie niemal gotowym asfaltem.

Pozostałość próżniowa nie może być jednak wykorzystana do budowy dróg, ponieważ swoją konsystencją przypomina gęstą ciecz. Właśnie z tego powodu konieczne jest jej odpowiednie przetworzenie, które polega na utwardzeniu za pomocą gorącego powietrza. W ten sposób otrzymuje się produkt wyjściowy, czyli asfalt, który jest miękki i przypomina plastelinę. Ten materiał również nie może być użyty do utworzenia nawierzchni drogowej, ponieważ szybko powstałyby w nim koleiny.

Pomimo swojej nazwy, nawierzchnie asfaltowe składają się tak naprawdę w większości z kruszywa i wypełniacza –  najczęściej są to różne rodzaje żwirów i piasków. Asfalt jest więc lepiszczem, które ma za zadanie połączyć wszystkie składniki mieszanki w jedną, trwałą całość –  jego zawartość to średnio tylko od 5 do 7% – wyjaśnia nam specjalista reprezentujący firmę  Bellator z Rudy Śląskiej, która zajmuje się sprzedażą nowych oraz używanych maszyn budowlanych i drogowych.

Tworzenie nawierzchni asfaltowej krok po kroku

Pierwszym krokiem jest przygotowanie mieszanki mineralno-asfaltowej w specjalnie przeznaczonych do tego celu zakładach produkcyjnych. Tam w odpowiednich proporcjach łączy się czysty asfalt, kruszywo i wypełniacz. Gotowa mieszanka powstaje w bardzo wysokiej temperaturze, wynoszącej średnio 160-200°C, i jeszcze gorąca jest przelewana do samochodów ciężarowych, które nazywa się potocznie łódkami. Pojazdy muszą jak najszybciej dostarczyć swój parujący ładunek na teren wykonywania inwestycji – transport oraz wylanie mieszanki nie może trwać dłużej niż godzina, ponieważ w przeciwnym wypadku asfalt zastygnie i nie będzie nadawał się do użytku.

Na miejscu mieszanka jest umieszczana w gąsienicowych układarkach mas bitumicznych, które służą do wylewania warstwy asfaltu o określonej szerokości oraz grubości. Cały proces powinien przebiegać płynnie, aby gotowa nawierzchnia cechowała się optymalną wytrzymałością oraz fakturą. Mieszanki mineralno-asfaltowe służą właściwie do tworzenia wszystkich warstw konstrukcyjnych spotykanych w Polsce dróg – od podbudowy, przez warstwę wiążącą, aż po warstwę ścieralną. Każda kolejna powierzchnia musi być zagęszczana, dlatego do momentu zastygnięcia bez przerwy poruszają się po nich walce tandemowe.

W efekcie współpracy wszystkich maszyn powstaje nawierzchnia, która cechuje się dużą trwałością oraz gładkością.

Dlaczego nawierzchnie asfaltowe cieszą się tak dużą popularnością?

Asfalt był wykorzystywany do budowy dróg już w starożytnym Babilonie, około 4 tysiące lat temu. Świetne cechy tego materiału sprawiają, że z powodzeniem używa się go do dziś. Jednym z powodów jest jego wysoki poziom bezpieczeństwa – nowoczesne nawierzchnie asfaltowe dobrze odprowadzają gromadzącą się na nich wodę, poprawiając nie tylko przyczepność pojazdów, ale również widoczność dla kierowców.

Duże znaczenie mają oczywiście kwestie finansowe – wykorzystanie asfaltu ma swoje uzasadnienie w jego niskich kosztach początkowych. Budowa drogi jest więc stosunkowo niedroga, a jej trwałość sprawia, że może służyć przez dziesięciolecia (w zależności od zastosowanych składników mieszanek jest w stanie wytrzymać nawet 30-40 lat). Co więcej, w przypadku rozbiórki uszkodzonej lub zużytej nawierzchni wykorzystany asfalt można poddać podgrzaniu oraz ponownemu użyciu.