Kto odpowiada za wyposażenie pracownika w odzież roboczą?

Odzież roboczą, której głównym zadaniem jest ochrona prywatnej odzieży pracownika przed zabrudzeniem lub zniszczeniem, wykorzystuje się powszechnie w wielu branżach i na różnych stanowiskach. Nie zawsze jednak jej noszenie jest obowiązkowe – wiele zależy tu nie tylko od regulaminu danego przedsiębiorstwa, ale i ogólnych przepisów prawa. Te ostatnie wskazują także, po czyjej stronie leży obowiązek zakupu ubrań i butów roboczych.

Komu przysługuje odzież robocza? 

Zacznijmy od tego, czym jest odzież robocza. Zgodnie z definicją to ubrania, buty i akcesoria przeznaczone do wykonywania prac, podczas których można pobrudzić lub zniszczyć własną odzież. Jej rodzaj powinien być zatem dostosowany do warunków w miejscu pracy, m.in. tego, czy pracownik przebywa na zewnątrz czy też pracuje w pomieszczeniu. Odzież roboczą wykorzystuje się również ze względów sanitarnych (w tzw. strefach czystych) lub typowo wizerunkowych, gdy pracodawcy zależy, by pracownicy byli ubrani w jednolite stroje, np. z logo firmy.

Podsumowując, odzież robocza przysługuje wszystkim tym pracownikom, którzy są narażeni na zabrudzenie i zniszczenie własnej odzieży podczas wykonywania obowiązków służbowych. Wydanie im odzieży roboczej, zakładanej na czas pracy, rozwiązuje ten problem.

Kto zapewnia pracownikom ubrania robocze? 

Odpowiedź na to pytanie – choć nie do końca jasno sprecyzowaną – znajdziemy w Kodeksie pracy, a dokładniej w jego artykule 2377, paragrafie 1, który brzmi: „Pracodawca jest obowiązany dostarczyć pracownikowi nieodpłatnie odzież i obuwie robocze, spełniające wymagania określone w Polskich Normach:  1) jeżeli odzież własna pracownika może ulec zniszczeniu lub znacznemu zabrudzeniu;  2) ze względu na wymagania technologiczne, sanitarne lub bezpieczeństwa i higieny pracy”.

Jak widać, w wymienionych sytuacjach zapewnienie ubrań roboczych leży w gestii pracodawcy, który powinien także zadbać o zgodność takiej odzieży z normami. Warto przy tym zaznaczyć, że odzież robocza nie musi być nowa, o ile została zdezynfekowana i jest w pełni zdatna do użytku, a przy tym pozostaje własnością pracodawcy, z której pracownicy muszą się rozliczyć.

Od reguły mówiącej, że pracodawca musi zapewnić odzież roboczą pracownikom, są pewne wyjątki. Nie dotyczą one jednak stanowisk wymagających bezpośredniej obsługi maszyn czy związanych z wykorzystaniem środków chemicznych, promieniotwórczych i zakaźnych. Wówczas specjalistyczna odzież robocza jest obowiązkowa. Warto także zadbać, by była wysokiej jakości, ponieważ ma to duży wpływ na komfort pracy i sprawia, że pracownicy chętnie noszą przygotowane dla nich ubrania czy obuwie – mówi pracownik hurtowni odzieży roboczej Kris z oddziałami w Szczecinie, Świnoujściu i Wrocławiu.

Ile wynosi ekwiwalent za odzież roboczą? 

W Kodeksie pracy zawarto także regulacje dotyczące możliwości odstąpienia od wyposażenia pracowników w odzież roboczą. Pracodawca może bowiem wyznaczyć w regulaminie wewnątrzzakładowym stanowiska, na których jej noszenie nie jest obowiązkowe, a pracownicy – jeśli wyrażą na to zgodę – mogą używać własnych ubrań spełniających wymogi BHP. Wówczas należy im się jednak ekwiwalent pieniężny w wysokości kosztów poniesionych przez pracownika na zakup takiej odzieży.

Trzeba również pamiętać, że do obowiązków pracodawcy należy pranie, konserwacja, odpylenie i odkażenie odzieży roboczej noszonej przez pracowników. Pranie i konserwacja mogą przy tym zostać powierzone pracownikom, jeśli dostaną oni zwrot kosztów za te czynności. Pod żadnym pozorem nie wolno jednak zlecać im czyszczenia skażonej chemicznie lub biologicznie odzieży!