Maszyny przydatne w procesie spawania

Spawanie to trudna umiejętność i nie ma ku temu żadnych wątpliwości. Wymaga odpowiedniego przygotowania, zdobycia kwalifikacji i zakupu konkretnego sprzętu. Oprócz standardowego stołu roboczego z akcesoriami, sprzętem ochronnym i samą spawarką na rynku jest szereg urządzeń wspomagających proces spawania. Co to są za maszyny i czy warto się nimi zainteresować?

Stanowisko do spawania

Zanim przejdziemy do dodatkowych maszyn ułatwiających procesy spawania, warto zatrzymać się przy samym stanowisku do spawania i zawodzie spawacza. Aby zostać spawaczem, należy mieć odpowiednie uprawnienia, aktualne badania lekarskie oraz odbyte szkolenie BHP. Prace spawalnicze są regulowane specjalnym rozporządzeniem Ministra Gospodarki z 27 kwietnia 2000 r. w sprawie bezpieczeństwa i higieny pracy przy pracach spawalniczych. Mówi ono, że kwalifikacje spawacza potwierdza jeden z dokumentów:

• świadectwo egzaminu spawacza,
• zaświadczenie o ukończeniu szkolenia,
• książeczka spawacza.

Warto pamiętać, że spawacz narażony jest na wysokie ryzyko zawodowe. Podczas spawania ma on do czynienia ze szkodliwymi czynnikami jak promieniowanie UV i IR, odpryski gorącego metalu, pyły, kurz oraz hałas. Aby ich uniknąć, należy bezwzględnie przestrzegać zasad bezpieczeństwa i zaopatrzyć się w odpowiedni strój ochronny, na który składają się następujące środki ochrony osobistej:

• ochrona twarzy i oczu (przyłbice spawalnicze lub maski pasywne),
• rękawice spawalnicze (typ A do spawania TIG lub typ B do spawania MIG/MAG i MMA),
• odzież ochronna,
• buty spawalnicze,
• półmaski filtrujące,
• ochronniki słuchu (wkładki przeciwhałasowe lub nauszniki).

Samo stanowisko do spawania powinno być odpowiednio zabezpieczone tak, aby szkodliwe czynniki nie były dostępne innym osobom. Dlatego najczęściej oddziela się je specjalnymi parawanami zbudowanymi ze stalowego stelażu i kurtyn lub lameli spełniających wymagane normy. Oprócz tego wymagany jest stół roboczy lub manipulator spawalniczy. Warto się zaopatrzyć w specjalistyczne, antypoślizgowe maty, które nie tylko chronią przed upadkiem, ale też są niepalne. Dodatkowo niezbędne są gaśnice proszkowe lub pianowe, a także koce przeciwpożarowe.

Pozycjonery spawalnicze warsztatowe i przemysłowe

Pierwszą, niezwykle przydatną maszyną jest pozycjoner spawalniczy. Praca z ciężkimi, wielkogabarytowymi przedmiotami bez jego pomocy byłaby w zasadzie niemożliwa. Pozwala on na dowolne ustawienie obrabianego przedmiotu, dzięki czemu dostęp do każdej jego płaszczyzny jest bardzo wygodny. Nie tylko poprawia to jakość wykonywanego spawu, ale również ułatwia pracę. Pozycjoner spawalniczy wyposażony jest w specjalne płyty będące stołem roboczym, które osadzone są na stabilnym i wytrzymałym wysięgniku. To właśnie do nich mocowany jest obrabiany przedmiot. Mogą przemieszczać się w różnych osiach w zależności od zadanych parametrów. Większość pozycjonerów spawalniczych wykonuje jedynie ruch obrotowy, jednak na rynku znaleźć można takie z możliwością regulowania pochylenia. Pozycjonery spawalnicze występują w wielu wersjach. Mogą stanowić urządzenia typowo warsztatowe, a także przenoszące obciążenia rzędu kilku ton. Wszystko zależy od ich przeznaczenia. 

Jednoosiowe stoły obrotowe

Ciekawym urządzeniem spośród wszystkich maszyn przydatnych w procesie spawania są stoły obrotowe. Działają one tylko w jednej płaszczyźnie, ale stanowią bardzo wygodne rozwiązanie w wielu zakładach przemysłowych. W istocie mogą zastąpić stół warsztatowy, a jego dodatkową zaletą jest obrót w dowolnym kierunku. Stoły obrotowe to doskonałe urządzenie nie tylko w przypadku spawania, ale sprawdzą się również do zgrzewania, malowania proszkowego, spawania, śrutowania, cięcia gazowego czy podgrzewania. Oznacza to, że znajdują szerokie zastosowanie w wielu dziedzinach i są uniwersalnym urządzeniem w różnych zakładach przemysłowych. Występują w różnych wersjach i mogą przenosić obciążenie od kilku do nawet kilkunastu lub kilkudziesięciu ton. Stabilna konstrukcja pozwala wygodnie spawać nawet największe przedmioty o skomplikowanej geometrii.

Maszyny do spawania elementów cylindrycznych

Spawanie samo w sobie jest trudne, a jeśli przychodzi do łączenia elementów o powierzchni cylindrycznych, sprawa wydaje się jeszcze bardziej skomplikowana. Do spawania tego typu przedmiotów doskonale sprawdzają się pozycjonery spawalnicze i stoły obrotowe. Jednak dedykowanymi urządzeniami są bez wątpienia te specjalnie dopasowane do walców. Na rynku wyróżnić można przede wszystkim obrotnice do rur oraz obrotniki rolkowe. Obrotnice do rur występują w wersjach jednokolumnowej lub dwukolumnowej, choć istnieje możliwość połączenia większej liczby urządzeń. Służą do wygodnego spawania detali o przekroju walca, a szczególnie sprawdzają się w przypadku łączenia dwóch elementów. Doskonale sprawdzają się do spawania podwozi samochodów ciężarowych i szynowych, a także dużych zbiorników. Podobne zastosowanie mają obrotniki rolkowe do rur, jednak w przeciwieństwie do obrotnic nie mają wysięgnika ani ramienia roboczego, a montowane są bezpośrednio do ziemi. Pozwala to na większą stabilność, co jest niezwykle ważne w przypadku ciężkich detali.

Dodatkowe urządzenia podczas spawania

Odpowiednio wyposażone stanowisko spawalnicze w niezbędny sprzęt ochronny, spawarkę i stół roboczy lub manipulator to nie wszystko. Niezwykle ważne są też inne, dodatkowe urządzenia i akcesoria spawalnicze, o których często się zapomina – szczególnie gdy spawanie odbywa się w warunkach polowych lub niewielkim warsztacie. Na pewno niezwykle ważne są wspomniane już elementy zabudowy stanowiska spawalniczego. To nie tylko kurtyny i lamele, ale też specjalistyczne ekrany, szyby ochronne, ścianki dźwiękochłonne oraz wykładziny spawalnicze. Dobrze jest też zaopatrzyć się w urządzenia filtrowentylacyjne i przy okazji pamiętać o tym, aby drzwi i okna w pomieszczeniu otwierały się do zewnątrz, a ściany były pomalowane neutralnym, nieodbijającym światła kolorem, np. szarym. Oprócz tego niezbędne są stoły montażowo-spawalnicze, uchwyty i zaciski mocujące, a także systemy transportu bliskiego.

Dlaczego warto używać manipulatorów spawalniczych?

Czy każdy zakład przemysłowy musi używać manipulatorów spawalniczych? Oczywiście, że nie. Jednak nie mamy najmniejszych wątpliwości, że maszyny te są niezwykle przydatne w procesie spawania. O szczegółach opowiedział pracownik firmy Bartom – producent manipulatorów spawalniczych:

Pozycjonery spawalnicze, stoły obrotowe czy manipulatory do spawania elementów cylindrycznych mają ogromną ilość zalet. Dzięki manipulatorom dostęp do obrabianych przedmiotów jest wygodny z każdej strony. Pozwala to uniknąć wad spawów i uzyskać lepszy efekt wizualny przedmiotu. Praca z wykorzystaniem tych urządzeń jest też prostsza i znacznie szybsza. Wpływa to wszystko na generowanie oszczędności w firmie. Finalny produkt nie tylko prezentuje się bardziej estetycznie, ale też jest tańszy w produkcji. Wysoka jakość i szybkość produktu sprawiają, że klient wraca do firmy, co jest tak naprawdę kluczowe.

Bez manipulatorów spawalniczych niemożliwe byłoby bezpieczne spawanie wielkogabarytowych przedmiotów. Stanowią doskonałą alternatywę do ustawiania przedmiotów na stołach spawalniczych przy pomocy różnego rodzaju suwnic. Ułatwiają pracę nie tylko na stanowiskach obsługiwanych ręcznie, ale też w pełni zautomatyzowanych przez roboty. Operator podczas spawania musi być czujny i stale kontrolować parametry pracy. Prawidłowe wykonanie połączenia spawanego jest bardzo trudne, ale z pomocą manipulatorów staje się łatwiejsze i szybsze.