Na co zwrócić uwagę przy wyborze wysokości i typu masztu w wózku widłowym?

Konstrukcja i sposób działania masztu decyduje o użyteczności wózka widłowego do wykonania określonych zadań. Dlatego typ i zasięg masztu jest jednym z najważniejszych parametrów przy zakupie lub wypożyczeniu konkretnego modelu maszyny. Czy wysokość unoszenia jest jedynym parametrem, który należy brać pod uwagę? Wyjaśniamy, jak działają i jakie zalety mają różne typy masztów do wózków widłowych.

O wysokości unoszenia wózka widłowego decyduje przede wszystkim konstrukcja masztu, czyli liczba ram, z których się składa.

Maszt simplex, duplex czy triplex?

Maszt jest ramą metalową, po której przemieszcza się karetka, a wraz z nią ładunek umieszczony na widłach. Maszt może być zamontowany centralnie na czole wózka lub mieć ustawienie boczne (w stosunku do ustawienia stanowiska operatora). Jeżeli kupujemy nowy wózek widłowy, to w wielu przypadkach mamy możliwość wyboru konfiguracji maszyny z określonym typem masztu. Wszystkie dostępne na rynku konstrukcje masztów można podzielić na trzy grupy:

• maszt simplex – maszt stosowany w wózkach czołowych, np. w wózkach paletowych, który zapewnia możliwość unoszenia ładunków na stosunkowo niewielkie wysokości (nie zmienia to faktu, że w konkretnych modelach może to być nawet 4 czy 5 metrów),

• maszt duplex – stosowany w wózkach o znacznym udźwigu, obsługujących magazyny o średniej wysokości – maksymalna wysokość unoszenia masztów typu duplex zazwyczaj przekracza 4 m, ale w konkretnych przypadkach może być mniejsza,

• maszt triplex – stosowany w wózkach widłowych wysokiego składu (reach truck): zasięgi tego typu masztów mogą wynosić nawet kilkanaście metrów.

Jak określić optymalną wysokość masztu wózka jezdniowego?

Pierwszym parametrem, który należy wziąć pod uwagę przy wyborze, jest wysokość masztu wózka widłowego w stanie złożonym. Musi być ona przynajmniej kilkanaście centymetrów mniejsza od wysokości bram magazynowych i pomieszczeń, przez które wózek będzie przejeżdżał w trakcie pracy.

Drugą kluczową kwestią jest maksymalna wysokość podnoszenia wózka widłowego, czyli maksymalna odległość pomiędzy podłożem a górną krawędzią wideł. Powinna być ona o minimum 15-20 cm większa od maksymalnej wysokości, na którą chcemy podnosić ładunki. Zapas pozwala na bezpieczne operowanie ładunkami na paletach: uniesienie wystarczające do odłożenia na regał i zdjęcia ładunku bez „wleczenia”.

Należy też podkreślić, że wysokość podnoszenia przekłada się bezpośrednio na maksymalną masę ładunku, którym będziemy przemieszczali. Dlatego konieczna jest analiza diagramu udźwigu, do której zachęca przedstawiciel firmy IPZ, prowadzącej sprzedaż wózków widłowych w Olsztynie i Szczecinie: – Diagram udźwigu dostarcza informacji o tym, czy wybrany model zaspokoi nasze oczekiwania – czy będzie w stanie unieść ładunek o wybranej wadze na konkretną wysokość. Oczywiście tu też obowiązuje zasada kalkulacji z zapasem: maksymalny udźwig wózka powinien być nieco większy od naszego zapotrzebowania. Dzięki temu unikniemy przypadkowych przeciążeń i związanych z nimi zagrożeń, np. utraty stateczności i wywrócenia się wózka.

Czym jest wolny skok w masztach widlaków?

Niezwykle ważnym parametrem, wynikającym z konstrukcji masztu wózka widłowego, jest wartość wolnego skoku. Tą nazwą określana jest wysokość, na którą wózek jest w stanie podnieść ładunek bez wysuwania masztu, tylko dzięki przejazdowi karetki.

Wolny skok nie ma większego znaczenia przy pracy na otwartej przestrzeni lub w wysokich magazynach. Natomiast może mieć decydujące znaczenie, gdy zachodzi konieczność operowania wózkiem w przestrzeniach ładunkowych ciężarówek lub przy niewielkiej odległości wierzchołka złożonego masztu od sufitu pomieszczenia magazynowego. W takich okolicznościach wolny skok jest warunkiem wykonania pracy.

Kultura pracy i osprzęt podnoszą walory użytkowe masztu wózka widłowego

Wybierając maszt do wózka widłowego, warto zwrócić uwagę na kulturę pracy i sposób zamontowania. Ma to szczególne znaczenie, gdy kupujemy używany wózek widłowy. Przesuw ram powinien być płynny, bez szarpnięć i zgrzytów. Powstawanie drgań i widoczne opory w trakcie pracy mogą być świadectwem odkształceń i uszkodzeń mechanicznych.

Ważną kwestią dla oceny wartości użytkowej masztu jest też wybór odpowiedniego osprzętu do wózków widłowych. Do najbardziej przydatnych akcesoriów, poza widłami i ich przedłużkami, należą pozycjonery wideł i przesuw boczny. Ten ostatni przydaje się szczególnie w wózkach wysokiego składu: znacznie ogranicza czas wykonywania manewrów przy pobieraniu i odkładaniu ładunków na dużych wysokościach.